مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر حضورذهن و درمان فراشناختی در دانشجویان با نشانه های افسردگی، نشخوارفکری، اجتناب تجربه ای و باورهای فراشناختی

مقدمه: شناخت درمانی مبتنی بر حضورذهن و درمان فراشناختی از درمان های موج سومی هستند که اثربخشی آن ها در دامنه ای از اختلال های روانی مختلف مورد آزمون قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر حضورذهن و درمان فراشناختی در دانشجویان با نشانه های افسردگی، نشخوارفکری، اجتناب تجربه ای و باورهای فراشناختی است. روش: 28 نفر از افراد با نشانه های افسردگی طبق نمره برش پرسشنامه افسردگی بک به طور تصادفی در دو گروه شناخت درمانی مبتنی بر حضورذهن (15) و درمان فراشناختی (13) قرار گرفتند. پرسشنامه افسردگی بک، مقیاس پاسخ نشخوارفکری، پرسش نامه باورهای فراشناختی مثبت درباره ی نشخوار فکری، پرسش نامه ی باورهای فراشناختی منفی درباره ی نشخوار فکری و پرسش نامه پذیرش و عمل- نسخه دوم قبل و بعد از درمان اجرا شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس یک راهه استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان دادند که شناخت درمانی مبتنی بر حضورذهن و درمان فراشناختی بر کاهش نشخوارفکری، نشانه های افسردگی، باورهای مثبت و منفی فراشناختی درباره ی نشخوارفکری و افزایش انعطاف پذیری روان شناختی تأثیر داشته اند. همچنین بین اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر حضورذهن و درمان فراشناختی در کاهش نشخوارفکری و علایم افسردگی تفاوت معنادار وجود ندارد. اما درمان فراشناختی در کاهش باورهای مثبت و منفی فراشناختی و شناخت درمانی مبتنی بر حضورذهن در کاهش اجتناب تجربه ای تأثیر بیشتری داشت.نتیجه گیری: شناخت درمانی مبتنی بر حضورذهن و درمان فراشناختی در بهبودی نشخوارفکری آسیب شناسانه و علایم افسردگی موثر هستند. بر اساس یافته ها شناخت درمانی مبتنی بر حضورذهن در کاهش اجتناب تجربه ای و درمان فراشناختی در کاهش باورهای مثبت و منفی فراشناختی اثربخشی بیشتری دارد. واژه های کلیدی: شناخت درمانی مبتنی بر حضورذهن، درمان فراشناختی، علایم افسردگی، نشخوارفکری، باورهای مثبت و منفی فراشناختی و اجتناب تجربه ای